มารู้จักกับสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ (Creative Commons Licence : CC) กันดีกว่า
โลกปัจจุบันเรื่องลิขสิทธิ์เป็นสิ่งที่ทุกคนควรรู้ไว้ ซึ่งครีเอทีฟคอมมอนส์ (Creative Commons Licence : CC) เป็นสัญญาอนุญาตรูปแบบนึง มีรายเอียดดังนี้
สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ (Creative Commons Licence: CC) เป็นสัญญาอนุญาตทางลิขสิทธิ์ประเภทหนึ่งค่ะที่อนุญาตให้เจ้าของเนื้อหาหรือผลงานของตนสงวนสิทธิ์บางประการ และมอบสิทธิ์บางอย่างให้กับผู้ที่จะนำผลงานของตนไปใช้ทำให้เจ้าของเนื้อหาไม่จำเป็นต้องเลือกระหว่างสงวนสิทธิ์ทั้งหมดกับสละสิทธิ์ทั้งหมดอีกต่อไป
สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์มีสัญลักษณ์ 4 แบบดังนี้
- แสดงที่มา/อ้างที่มา (Attribution – BY) : อนุญาตให้ผู้อื่นนำเนื้อหาหรือผลงานไปใช้ได้ แต่ต้องอ้างอิงด้วยว่าเอามาจากไหน
- ไม่ใช้เพื่อการค้า (NonCommercial – NC) : อนุญาตให้ผู้อื่นนำเนื้อหาหรือผลงานไปใช้ได้ แต่ไม่ใช่เพื่อการค้า
- ห้ามดัดแปลง (No Derivative Works –ND) : อนุญาตให้ผู้อื่นนำเนื้อหาหรือผลงานไปใช้ได้ แต่ห้ามดัดแปลงหรือแก้ไขเนื้อหาหรือผลงานนั้น
- คนที่นำผลงานของเราไปใช้ งานที่ออกมาต้องเป็น Creative Commons เหมือนกันด้วย (Share Alike – SA)
การกำหนดสัญญาอนุญาตสามารถนำเอาสัญลักษณ์ทั้ง 4 แบบมาประกอบกันเพื่อระบุเงื่อนไงร่วมกันได้ 6 แบบดังนี้
- Attribution CC – BY ให้เผยแพร่ ดัดแปลง โดยต้องระบุที่มา
- Attribution CC – BY -SA อนุญาตให้เผยแพร่ ดัดแปลง โดยต้องระบุที่มาและต้องเผยแพร่งานดัดแปลงโดยใช้สัญญาอนุญาตเดียวกัน
- Attribution CC – BY -ND อนุญาตให้เผยแพร่ได้แต่ต้องระบุที่มา, ห้ามดัดแปลง
- Attribution CC- BY -NC อนุญาตให้เผยแพร่ ดัดแปลงแต่ต้องระบุที่มาแต่ห้ามใช้เพื่อการค้า
- Attribution CC- BY – NC – SA อนุญาตให้เผยแพร่ ดัดแปลงแต่ต้องระบุที่มาแต่ห้ามใช้เพื่อการค้าและต้องเผยแพร่งานดัดแปลงโดยใช้สัญญาอนุญาตชนิดเดียวกัน
- Attribution CC- BY – NC -ND อนุญาตให้เผยแพร่ โดยต้องระบุที่มาแต่ห้ามดัดแปลงและห้ามใช้เพื่อการค้า
สำหรับเงื่อนไขอื่นๆ ได้แก่ CC0 หรือ "ไม่สงวนลิขสิทธิ์" (No Rights Reserved) คือ ผลงานหรือรูปภาพที่เจ้าของลิขสิทธิ์ตั้งใจเผยแพร่และยกผลงานนั้นให้เป็นสาธารณสมบัติ
ตัวอย่างรูปที่เป็น cc0 จากเว็บ ttps://pixabay.com ซึ่งเป็นเว็บที่แจกรูปฟรีที่เป็นสัญญาอนุญาต cc0 ทั้งหมด
https://pixabay.com/en/kingfisher-bird-blue-plumage-1905255/
เพิ่มเติมให้อีกนิดหน่อย
สัญญาอนุญาตอีกแบบคือ แบบ Public Domain Work หรือ ทรัพย์สินสาธารณะ
มีไว้เพื่อระบุว่าผลงานหรือรูปภาพดังกล่าวเป็นสาธารณสมบัติอยู่แล้วหรือไม่สามารถระบุได้ว่ามีข้อจำกัดด้านลิขสิทธิ์หรือไม่ เช่น รูปภาพเก่ามากที่ถ่ายขึ้นเมื่อร้อยปีที่แล้ว เป็นต้น ซึ่ง หากเป็นผลงานที่เจ้าของผลงานนั้นเสียชีวิตไประยะเวลาหนึ่งแล้ว (ซึ่งต่างกันตามรูปแบบของงานและกฎหมายในแต่ละประเทศ แต่เฉลี่ยก็หลัก 30-50-75 ปี) ผลงานชิ้นนั้นก็จะกลายเป็นสาธารณสมบัติโดยอัตโนมัติ
ขอบคุณข้อมูลจาก
